Milieubeleid is een relatief jong en ambitieus beleidsterrein. Met het NMP1 wordt gestreefd naar het realiseren van een duurzame ontwikkeling in een tijdsbestek van één generatie. Voor een aantal beleidsopgaven is dit goed gelukt. Voor een aantal ander beleidsopgaven is de voortgang onvoldoende en lijken culturele barrières dit in de weg te staan. Te verwachten is dat op oudere beleidsvelden en de maatschappelijke veranderingsprocessen die zich daar hebben afgespeeld lessen kunnen worden getrokken voor het milieubeleid. In de eerste helft van 2001 heeft CE zich op verzoek van de directie Strategie en Bestuur van VROM verdiept in mogelijke culturele barrières voor het lange termijn milieubeleid. In de studie zijn drie factoren die in opmerkelijke sociale en culturele veranderingsprocessen dikwijls een rol hebben gespeeld nader onderzocht: ‘morele argumenten, met name rechtvaardigheid’, ‘motieven van zingeving’ en ‘gedrag van elites en status’. CE komt tot de conclusie dat het mechanisme van na-aapgedrag van elites die duurzame consumptiepatronen ontwikkelen geen kans op succes bieden. De factoren ‘moraliteit en rechtvaardigheid’ en ‘zingeving’ bieden mogelijk wel nieuwe aanknopingspunten voor milieubeleid en verdienen volgens CE dan ook nadere uitwerking en dialoog.